Diyabet, vücudun insülin hormonu yeterince üretememesi veya etkili bir şekilde kullanamaması nedeniyle kandaki şeker (glukoz) seviyesinin yükseldiği kronik bir sağlık sorunudur. Bu durum, vücudun enerjiyi kullanma şeklini etkileyerek birçok sağlık sorununa yol açabilir.
Diyabet Türleri
• Tip 1 Diyabet: Vücut hiç insülin üretmez veya çok az üretir. Genellikle çocukluk veya ergenlik çağında başlar ve yaşam boyu insülin enjeksiyonu gerektirir.
• Tip 2 Diyabet: Vücut insülin direnci geliştirir veya yetersiz miktarda insülin üretir. Genellikle obezite, hareketsiz yaşam ve genetik yatkınlık gibi faktörlerle ilişkilidir.
• Gestasyonel Diyabet: Hamilelik sırasında ortaya çıkan geçici bir diyabet türüdür.
Diyabet Belirtileri
Diyabet belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve bazı kişilerde hiç belirti olmayabilir.
Yaygın belirtiler arasında şunlar bulunur:
• Aşırı susama
• Sık idrara çıkma
• Aşırı açlık
• Aşırı kilo kaybı
• Yorgunluk
• Görme bulanıklığı
• Yavaş iyileşen yaralar
• Uyuşma veya karıncalanma
Diyabet Nedenleri
• Genetik yatkınlık: Ailede diyabet öyküsü olması risk faktörüdür.
• Obezite: Fazla kilo, özellikle karın bölgesinde yağ birikimi, insülin direncini artırabilir.
• Hareketsiz yaşam: Düzenli egzersiz yapmamak, diyabet riskini artırır.
• Yaş: Yaş ilerledikçe diyabet riski artar.
Diyabet Komplikasyonları
Diyabet tedavi edilmediğinde veya iyi kontrol altında tutulmadığında ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bunlar arasında:
• Kalp hastalıkları: Kalp krizi, inme
• Sinir hasarı: Uyuşma, karıncalanma, ayak yaraları
• Göz hastalıkları: Katarakt, retinopati (gözün retina tabakasında hasar)
• Böbrek hastalıkları: Böbrek yetmezliği
• Cilt sorunları: Enfeksiyonlar, yaralar
• Cinsel işlev bozuklukları
• Ayak amputasyonu
Diyabet Tedavisi
Diyabet tedavisinin amacı, kan şekerini normal seviyelerde tutmak ve komplikasyonları önlemektir. Tedavi planı, diyabet türüne, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve yaşam tarzına göre belirlenir. Tedavi seçenekleri arasında şunlar bulunur:
• Diyet: Sağlıklı beslenme, kan şekerini kontrol altında tutmanın temel taşıdır.
• Egzersiz: Düzenli fiziksel aktivite, insülin duyarlılığını artırır ve kan şekerini düşürür.
• İlaçlar: Oral antidiyabetik ilaçlar veya insülin enjeksiyonları kan şekerini düzenlemek için kullanılabilir.
• Kan şekeri takibi: Kan şekeri seviyelerini düzenli olarak kontrol etmek, tedaviye yanıtın değerlendirilmesi için önemlidir.
Diyabet ile Yaşam
Diyabet kronik bir hastalık olsa da, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle sağlıklı ve aktif bir yaşam sürmek mümkündür. Diyabetli bireyler, doktorlarının önerilerini takip ederek, düzenli olarak kan şekerlerini kontrol ederek ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinerek komplikasyon riskini azaltabilirler.